Περί αξιολόγησης εκπαιδευτικών

   Ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Γιώργου Μαυρογιώργου που δίδασκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με τίτλο "Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού: Πολιτική χρήση και μεθοδολογικές αλχημείες" μπορείτε να διαβάσετε εδώ. 

Στην ανάρτηση αυτή σημειώνονται βασικά σημεία του παραπάνω κειμένου. 

   Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσφέρεται μόνο για μεθοδολογικές αλχημείες και σοβαρές παραμορφώσεις. Κι απ' αυτή την άποψη δεν έχει θέση στο σχολείο.

• Οι σχετικές ρυθμίσεις προδιαγράφουν με σαφήνεια ένα πλαίσιο θεσμοθετημένης εισβολής και υποχρεωτικής συμμετοχής εκπαιδευτικού και μαθητών στα δρώμενα. Πρόκειται για εισβολή στον υλικό, τον κοινωνικό και τον συμβολικό χώρο της θεσμικής παιδαγωγικής σχέσης δασκάλου και μαθητών. Τα ζητήματα δεοντολογίας είναι πολλά κι αυτά δεν αμβλύνονται με τον αντισταθμιστικό συμψηφισμό των μειονεκτημάτων και των πλεονεκτημάτων.

• Αν στις έρευνες παρατήρησης της τάξης ζητείται ώστε ο παρατηρητής να μη «μπλέκει στα πόδια των παρατηρούμενων» αυτό στην αξιολόγηση είναι ο κανόνας: ο αξιολογητής «μπερδεύεται κυριολεκτικά στα πόδια των συμμετεχόντων» και μάλιστα από θέση κεκτημένης εξουσίας και ισχύος. Πέραν αυτών, η παρατήρηση που γίνεται από τον αξιολογητή/επισκέπτη είναι ιεραρχική και γι αυτό το λόγο αποκτάει τα χαρακτηριστικά της εξουσιαστικής επιτήρησης για συμμόρφωση. Από αυτή την άποψη ο χορός των παραμορφώσεων και των μεροληψιών και της διαχείρισης εντυπώσεων είναι ανοιχτός. Για να μειωθεί η επίδραση των αρνητικών αυτών επιπτώσεων απαιτείται χρόνος και αυτός δεν υπάρχει ούτε θα μπορούσε να διατεθεί. Η αξιολόγηση, επομένως, του εκπαιδευτικού συνιστά αδιάκριτη, βίαιη, άμεση και τυπική παρατήρηση που αποκτάει τα χαρακτηριστικά της επιτήρησης.

• Όπως πολύ χαρακτηριστικά σημειώνει ο John Macbeath (2001:21), «Καναδοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι επισκέπτες επιθεωρητές αποτυγχάνουν μέσα από τη διαδικασία παρακολούθησης των τάξεων, να αντιληφθούν τις καθημερινές εμπειρίες παιδιών και δασκάλων. Σε ένα σχολείο…ένας μαθητής περιέγραψε μάλιστα το σχολείο σαν ‘διπρόσωπο, ένα σχολείο που μοιάζει με τους Jekyll και Hyde. Άλλο πρόσωπο έχει για τους επισκέπτες και άλλο για μας». Το ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί χρειαζόταν να γίνουν έρευνες για να διαπιστωθεί αυτή η περιστασιακή στρέβλωση και παραμόρφωση των αιθουσών διδασκαλίας κατά την «επιθεώρηση»; Ή τέλος πάντων, τι είναι εκείνο που συντελεί ώστε, παρά την προφανή έλλειψη εγκυρότητας και αξιοπιστίας που έχει η παρακολούθηση διδασκαλιών στην τάξη από τους αξιολογητές, υπάρχουν θιασώτες που επιμένουν στην αναγκαιότητά της, στη σκοπιμότητά της και στη μεθοδολογική της τελειοποίηση;

• Αν μας ενδιαφέρουν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις συμβουλευτικής υποστήριξης, ευαισθητοποίησης, κριτικής επαναδιαπραγμάτευσης και συνειδητοποίησης των εκπαιδευτικών, θα χρειαστεί να αναζητήσουμε τις δυνατότητες που μας προσφέρει η σχολική μονάδα, στο πλαίσιο άσκησης εσωτερικής εκπαιδευτικής πολιτικής της σχολικής μονάδας. Η αξιοποίηση της σχετικής αυτονομίας της σχολικής μονάδας, με δραστηριοποίηση του συλλόγου διδασκόντων ανοίγει τα περιθώρια για εμβάθυνση και διεύρυνση της δημοκρατίας στο σχολείο.

*Για την ολοκληρωμένη επιστημονική ανάλυση καλό θα ήταν να διαβάσετε ολοκληρωμένο το κείμενο.